15/22 NİSAN

15/22 NİSAN TURİZM HAFTASI

ÖNEMLİ NOT:

HER KARIŞI TARİH KOKAN,MEDENİYETLER MERKEZİ ŞEHRİMİZİ TANIYALIM,TANITALIM.www.ondokuzlar.com

 


  

Çorum coğrafi konumu itibariyle İç Anadolu’yu Karadeniz’e, Doğu Anadolu’yu Batı’ya bağlayan işlek yol güzergahında bulunmakta olup, Kültür ve Sanat geleneğini devam ettirmiş, çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmış, değişik kültür ürünlerini ve tarihi mirası bünyesinde barındıran bir İldir. 
Köklü tarihi ve zengin kültürü ile uygarlık tarihinde önemli yeri olan Çorum, Kültür Turizmi açısından Ülkemizin en önemli merkezlerinden biridir. 
Günümüzden 7 bin yıl öncesine ait kültürel verilere rastlanan ve Anadolu’da ilk organize devleti kuran Hititlerin Başkenti Hattuşa Çorum sınırları içerisindedir. Hattuşa, Anadolu’nun kalbinde UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası listesine alınmış Ülkemizdeki 9 değerden biridir.
Hitit uygarlığı en az Mısır uygarlığı kadar eski ve zengin bir uygarlık olup, Hititlerle Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Antlaşması’na ait çivi yazılı tablet Boğazköy’de bulunmuştur. Yine burada yüksek kayalar arasında Yazılıkaya Kaya tapınağında doksandan fazla tanrı, tanrıça, hayvan ve hayal ürünü yaratık kaya üzerine işlenmiştir. 
Ulu Önder Atatürk’ün direktifleriyle yapılan ve ilk milli kazılardan olan Alacahöyük’te; Hitit öncesi dönem olan Hatti Dönemine tarihlenen 13 Kral Mezarı’nda bulunan eserler (Güneş Kursları, Boğa ve geyik heykelleri) o dönemin yüksek kültürünü yansıtmaktadır. Alacahöyük’te görülmeye değer Sfenksli Kapı ve önündeki kabartmalar Hitit Dini Törenlerinin günümüze yansımasıdır.
Başkent Hattuşa ve Alacahöyük ile birlikte Son Dönem Hitit Kazılarından Ortaköy-Şapinuva ile Hüseyindede Kazılarında açığa çıkartılan eserlerin sergilendiği ve “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescil edilen 1915 tarihli son dönem Osmanlı Mimari Özelliğini yansıtan bina, restore edilerek Yeni Çorum Müzesi olarak hizmete açılmıştır. Çağdaş Müzecilik anlayışına göre yapılan sergilemede Çorum ve çevresinde bugüne kadar tespit edilen kültürlerden Geç Kalkolitik Çağ’dan (M.Ö. 5000) günümüze kadar devam eden medeniyetlere ait eserler kronolojik olarak sergilenmektedir.
 İlimiz sınırları içerisinde yer alan Anadolu’nun her yerinde kültürel mirası ve yapıtları ile halen yaşayan zamanın en büyük askeri ve politik gücü, Mısır’ın güçlü firavunlarının en zorlu rakibi, Yakın Doğunun çehresini daimi olarak değiştirmiş, 3500 yıllık bir uygarlık olan Hititler ve onlara 450 yıl başkentlik yapmış Boğazkale – Hattuşa; Ankara’nın 209 km. doğusunda, Çorum’un 83 km. güneyinde yer alır. Boğazkale – Hattuşa, Ankara – Samsun Karayolu’ndan Sungurlu İlçesi’ni 5 km. geçtikten sonra sağa ayrılan Boğazkale yolundan 24 km. içeridedir. Ayrıca; Boğazkale – Hattuşa yolu’nun 9. km’sinden Alaca yoluna, bu yoldan 10 km’den kuzeye ayrılan yoldan da Alacahöyük’e ulaşılmaktadır. Tarih ve Kültür Şehri Çorum mutlaka görülmesi gereken Kültür ve Turizm Merkezlerinden biridir. 
Yine her biri sanat şaheseri olan Selçuklu ve Osmanlı Dönemine ait Cami, köprü, kale ve sivil mimarlık örnekleri Çorum’un her yerini süslemekte, bu değerleri ile, Ülkemizin en önemli Kültür Turizm Merkezleri arasında yerini almaktadır.
Bugün ilimizde Bakanlar Kurulu Kararıyla izin verilen beş arkeolojik kazı sürdürülmekte olup, bunlardan biri yabancı dördü yerli kazıdır. Bununla birlikte Müze Müdürlüğü Başkanlığında 2 de kurtarma kazısı devam etmektedir. Ayrıca; bilim adamlarınca yüzey araştırmaları da sürdürülmektedir. 
Ayrıca, uluslararası düzeyde 3 yılda bir düzenlenen Hititoloji Kongresi 6 yılda bir de Çorum’da düzenlenmektedir. Bu kongreye dünyanın bir çok yerinden bilim adamları katılmaktadır. Bu kongrenin devamlılığı, uluslararası platformda ülkemizin ve ilimizin tanıtımına önemli katkılar sağlamaktadır.
Çorum tarihi zenginlikleri yanında; yaylaları ve İncesu Kanyonu gibi doğal güzellikleri ile de görülmeye değer bir yerdir. Şehri saran kavrulmuş leblebi kokuları da Çorum’a ayrı bir güzellik katar. Osmancık ve Kargı’da üretilen pirinçler kaliteleri ve farklı lezzetleriyle tadılmaya değerdir. 
İlimiz sanayi ve ticaret yönünden bölgemizde gelişmiş konumdadır. Buna paralel olarak panel, sempozyum ve kongre turizmine hitap edecek tesislerde ilimizde mevcuttur.

 

Şehrin Yetiştirdiği Ünlü Şahsiyetler

Celâl Ada (1963): Çorum'da doğan Ada, tekvandoda 20'den fazla madalya kazandı. 1982'de Avrupa, 1984'te Uluslararası Belçika Turnuvası ve Uluslararası Antalya Turnuvası'nda üçüncülük elde eden Ada,1985'te Belçika Turnuvası birincisi, 1986'da Yugoslavya ve Kıbrıs Turnuvası ikincisi oldu. 


Akşemseddin (1390–1459): Asıl adı Mehmet Şemsettin’dir.1390 yılında doğmuştur.Osmanlı İmparatorluğunun büyük bir din bilgini ve aynı zamanda hekimdir.Hacı Bayram Veli'nin öğrencisi olup,Bayramilik tarikatının halifelerindendir.İzmit ve Göynük’te müderrislik yapmıştır.Fatih Sultan Mehmet’in arzusu üzerine arkadaşı Akbıyık Abdullah ile İstanbul’un fethinde bulunmuş ve Türk ordusunun manevi gücünü artırmada büyük rol oynamıştır. Eyyüb Sultan’ın mezarını bulması ile büyük ün kazanmıştır.Göynük’te vefat etmiştir.


Aşıkpaşa  (1270–1333): Tasavvuf terbiyesi ile yetişmiş olup,Türk tasavvuf ve halk şairidir.Eserlerini Türkçe yazmış olup on iki bin beyitlik Garipname isimli eseri meşhurdur. Şiirlerinde genellikle Yunus Emre ve Mevlana’nın etkisinde kalmıştır.Türbesi Kırşehir'dedir.

 

Âşık Paşazade (1392–1484): Elvan Çelebi Köyünde 1392 yılında doğmuştur.Asıl adı Derviş Ahmet’tir.Âşık Paşa'nın torunudur.Sultan Çelebi Mehmet zamanında yaşamış olup, devrin savaşlarına katılmıştır.1484 yılında yazmaya başladığı (Tevarih-i Al-i Osman) Osmanlı tarihinin canlı kaynağıdır. “Aşık Paşazade Tarihi” adıyla meşhur olmuştur.

 

Mahmut Atalay - (1934–2004): Çorum - Cemilbey'de dünyaya geldi.

1952 yılında güreşe başladı. Antrenörleri Adil Candemir, Celal Atik, Nasuh Akar, Halit Balamir.

1959 yılı Beyrut LÜBNAN da Serbest stil 73 Kg da Akdeniz Oyunları 1.

1963 yılı İstanbul TÜRKİYE de Serbest stil 70 Kg da Balkan 1.

1963 yılı Napoli İTALYA da Serbest stil 73 Kg da Akdeniz Oyunları 1.

1963 yılı Sofya BULGARİSTAN da Serbest stil 70 Kg da Dünya 4.

1964 yılı Tokyo Olimpiyatlarında Serbest stil 70 Kg da 4.

1967 yılı Yanbolu da Serbest stil 78 Kg da Balkan 1.

1965 yılı Manchester İNGİLTERE de Serbest stil 70 Kg da Dünya 2.

1968 yılı Karlsruhe FEDERAL ALMANYA da Serbest stil 78 Kg da Avrupa 2.

1966 yılı Toledo A.B.D. de Serbest stil 78 Kg da Dünya 1.

1969 yılı İstanbul TÜRKİYE de Serbest stil 78 Kg da Avrupa 2.

1967 yılıYeni Delhi HİNDİSTAN da Serbest stil 78 Kg da Dünya 4.

1970 yılı Mexico city Olimpiyatlarında Serbest stil 78 Kg da 1.

150'nin üzerinde maç yaptı 18 kez Türkiye Şampiyonu oldu. Milli takımda antrenörlük yaptı. Kendine has en iyi uyguladığı güreş teknikleri Göğüs Çaprazı, Koltukaltı, Dönerek ayaklara dalmak. Evli ve üç çocuk babası olan Atalay ticaretle uğraşmaktaydı. 5 Aralık 2004 tarihinde vefat etti.

 

Nazmi Avluca (1975): Çorum ili Kargı ilçesinde dünyaya geldi.

1987 yılında Bolu güreş eğitim merkezinde güreşe başladı TEDAŞ spor kulübünde devam etti. Antrenörleri Rıza DOĞAN, Güner YILDIZ, Aydın DAL, Bilal TABUR, Mehmet ACAK.

1991 yılı Alma KANADA da Yıldızlar Greko-romen stil 51 Kg da Dünya 7.

1992 yılı İstanbul/TÜRKİYE de Yıldızlar Greko-Romen stil 60 Kg. da Dünya 1.

1994 yılı İstanbul/TÜRKİYE de Ümitler Greko-Romen stil 74 Kg. da Avrupa 1.

1994 yılı MACARİSTAN da Gençler Greko-Romen stil 74 Kg. da Dünya 2.

1995 yılı İRAN da Ümitler Greko-Romen stil 74 Kg. da Dünya 3.

1996 yılı Budapeşte/MACARİSTAN da Greko-Romen stil 74 Kg. da Avrupa 1.

1997 yılı Varşova/POLONYA da Greko-Romen stil 76 Kg. da Dünya 6.

1998 yılı Minsk/BEYAZ RUSYA da greko-Romen stil 76 Kg. da Avrupa 3.

1998 yılı Gavle/İSVEÇ de Greko-Romen stil 76 Kg. da Dünya 3.

1999 yılı Atina/YUNANİSTAN’ da Greko-Romen stil 76 Kg. da Dünya 1.

2001 yılı İstanbul/TÜRKİYE de Greko-Romen stil 76 Kg da Avrupa 3.

Kendisine has en iyi uyguladığı güreş teknikleri; Bel Kündesi. Halen İstanbul Emlakbank spor kulübünde güreş yapmaktadır.

 

Yusufu Bahri (?-1828): Öğrenimine Amasya’da başlamış,İstanbul’da icazet almıştır.Mısırda öğrenimini sürdürmüştür.1785 yılında Çorum’a gelmiş, burada evlenerek Seydimoğlu ailesinden bir kızla evlenerek buraya yerleşmiştir.Değerli bir hadis bilginidir,şairdir.Yusuf Bahri’nin Çorum Hasan Paşa Kütüphanesi’nde el yazması kitaplar bölümünde kendi yazdığı ve istinsah ettiği 78 adet kitabı vardır.Bunların 53 tanesinin Yusuf Bahri’nin bizzat telif ettiği sanılmaktadır.

 

İsmail Beşikçi (1939): Araştırmacı yazar. Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdikten sonra Atatürk Üniversitesi'nde toplumbilim asisitanlığa başladı.Doğu Anadolu'nun etnik ve ekonomik yapısı üzerine çalıştı. Siyasi görüşleri yüzünden görevine son verilen Beşikçi,ilk kez 12 Mart döneminde tutuklandı.1974 yılında serbest bırakıldı. Yayınları nedeniyle uzun yıllar cezaevinde kaldı.Başlıca eserleri: Doğuda Değişim ve Yapısal Sorunlar, Doğu Anadolu'nun Yapısal Düzeni, Kürt Aydını Üzerine Düşünceler, Devlet Demokrasisi ve Kürt Sorunu

 

Dr. Mustafa Cantekin (1878–1955): Doktor ve siyaset adamı Mustafa Cantekin 1878'de Çorum'da doğdu. İstanbul Tıp Fakültesi'nde okurken siyasetle ilgilendiği için kalebent olarak üç yıllığına Şam'a sürüldü.  Şam'da tanıştığı Mustafa Kemal ile birlikte Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurdu. II. Meşrutiyet’ten sonra İstanbul'a dönerek tıp öğrenimini tamamladı.Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Kırşehir milletvekili olarak girdi. 1950'ye kadar da sürekli olarak Meclis'te kaldı.Milletvekilliğinin sürdüğü yıllarda bir ara da Afyon Askeri Hastanesi'nin başhekimliğini yaptı.

 

Tuncer Cücenoğlu (1944): Tiyatro yazarı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi'ni bitirdi, 1964–83 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı'nda çalıştı. Yazdığı oyunlar Devlet Tiyatroları, İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları ve özel tiyatrolar tarafından sahnelendi. Çıkmaz Sokak, Kadıncıklar, Dosya ve Kördüğüşü çeşitli ülkelerde de oynandı.Yapıtları çok sayıda ödül aldı.Başlıca eserleri Kördüğüşü, Öğretmen, Kadıncıklar, Dosya, Çıkmaz Sokak, Biga 1920

 

Elvan Çelebi (?-?): Çorum’un Mecitözü ilçesine bağlı Elvan Çelebi Köyü’ne adını vermiş olan bir Türk büyüğüdür. Babası ünlü Aşıkpaşa’dır.“Menakıb-ül Kudsiyye” adlı manzum eseri, kendisinin ve dedelerinin tasavvufi çalışmalarını ve görüşlerini yansıtan tek kitaptır. Samimi,ihlaslı bir derviş olarak çevresine ışık saçmıştır. Elvan Çelebi 1352 yılında bir cami,kendisi için yanına bir türbe,bir tekke ve hamam yaptırmıştır

 

Âşık HüseyinÇırakman (1930): Çorum'un Sungurlu ilçesine bağlı Körkü köyünde doğdu.İlkokulu dışardan bitirdi. Köyde çiftçilik yaptı, saz çalmayı öğrendi inşaatlarda çalıştı. Ankara'ya yerleşti. Radyoevinde hademelik yaptı, dayanamadı ayrıldı.1964'te Hacı Bektaşi Veli anma gecesinde bulundu. "Hoş geldiniz Erenler“i okudu, beğenildi. 1975'te Hak ozanları Kültür Derneği kurucuları arasında yer aldı. Alevi bir aileden gelen Hüseyin Çırakman önceleri halk edebiyatı geleneğini sürdürürken sonraları şiirinin biçim ve içeriğini yeniledi. Bireysel ve toplumsal sorunları, olayları halkçı, gerçekçi bir tutumla dile getirdi.Atatürkçülüğü, uygarlaşmayı, barışı, ulus ve yurt sevgisini savundu.Yozluğa, yobazlığa karşı çıktı.Şiirlerini kitaplaştırdı.Yayınlanmış eserleri şunlardır; Aşık Hüseyin Çırakman Hayatı ve Deyişleri (1956),Hak Yardımcı Her Kuluna,Sen Devam Et Okuluna (1963), Hoş Geldiniz Erenler (1969),Sesimiz (1973).Ayrıca "Halkın Sesi Halk Ozanları" (İnceleme-antoloji, 1975) isimli derlemesi vardır.

 

Fazıl Hayati Çorbacıoğlu (1925–1990): Oyun yazarı.Ankara Radyosu'nda oynanan Pirinç Mangal oyunuyla ünlendi. Daha sonra Hamide Kaçırıldı, Kabzımal Cemile, Erkek Satı, Koca Sinan, Satılık şapka gibi birçok oyunu İstanbul tiyatrolarında sahnelendi.Radyo Oyunu Yazma Tekniği adlı bir eseri de vardır.

 

Gürkan Çoşkun (1941): Sanat dünyasında “Komet” adıyla bilinen ressam Gürkan Coşkun, 1960–1967 yılları arasında İDGSA Resim Bölümünde öğrenim gördü.1971 yılında Paris’e yerleşen sanatçı, o tarihten beri çalışmalarını Paris’te ve İstanbul’da sürdürmektedir.İlk kişisel sergisini 1974 yılında Fransa’da Rouen kentinde açmış olan Gürkan Coşkun, 1981 yılından beri Fransa, İsviçre, Avusturya ve A.B.D.  gibi ülkelerde de önemli grup sergilerine ve “Yeni Gerçekçiler” “Salon de Mai”, “Montrouge” gibi geleneksel ünlü sergilere katılmaktadır.   Yapıtları yurt içinde ve yurt dışında (İstanbul,Ankara,Paris,Viyana,Lozan,Kopenhag) özel ve resmi koleksiyonlarda yer almıştır. Komet’in resimlerinde, fantezi ile gerçek, düş ile yaşanmışlık iç içedir.

 

Şahinkaya Dil (1931): Şair. Çeşitli dergilerde şiirleri yayınlandı.1955 yılında "Çağdaş" adıyla bir dergi çıkardı. Başlıca şiir kitapları: Mısra Mısra, Seni Yaşamak, Alaca Soluk, Ebem Kuşağı, Işık Çığlığı

 

Ebuss’ud Efendi (1490–1574): Şeyh Muhiddin Yavsi’nin oğludur. İlköğrenimini Şeh Muhiddin Yavsi’den almış, daha sonra Büyük Türk Bilgini İbni Kemal’den öğrenim görmüştür.1519’da İnegöl medresesi hocalığına atandı.  1527 yılında İstanbul Kadılığından sonra Osmanlı İmparatorluğuna 14. Şeyhülislam oldu. Kanuninin devlet düzenini sağlayan meşhur kanunlarının hazırlanmasında büyük rolü oldu. 29 sene Şeyhülislamlık yaptıktan sonra öldü.

 

İsmet Eker (1877–1962): Siyasetçi. Gençliğinde İttehat ve Terraki Cemiyeti'ne giren Eker, 1. Dünya Savaşı yıllarında Çorum milletvekilliği yaptı.Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim 1923 tarihli celsede TBMM’ne başkanlık ederek tarihi kanunun çıkmasını sağlamıştır.İsmet Eker,1914 yılından 1950 yılına kadar aralıksız 36 sene Çorum’u milletvekili olarak temsil etmiştir.1962 yılında vefat edince kendi köyü olan Bayat’a defnedilmiştir.

 

Ahmet Feyzi (1839–1909): İstanbul Beyazıt Medresesi’ni bitirdi. Yargıçlık, Müftülük yapmış ve Çorum’da 6112 kitaptan oluşan bir kütüphane kurmuştur. Ehadis-i Mevzuat,Redd-i Batıl,Risalei Müntehebat,Tahrir-i Mantık, Şerh-i Kafiye,Kanunu Arazi,din,edebiyat,mantık,hukuk alanındaki eserlerinden bazılarıdır.Hasan paşa Kütüphanesi’nde el yazması kitaplar bölümünde Ahmet Fevzi’nin yazdığı ve intihsah ettiği kitapların sayısı 287’dir.

 

Ahmet Hamoğlu (1946): 1946'da Çorum'da doğdu.Orta öğrenimini Haydarpaşa Lisesi'nde tamamladıktan sonra iş hayatına tuğlacılık sektöründe başladı ve Volkan 1, 2 ve 3 Tuğla ve Kiremit Fabrikalarını kurdu.1989'da Silivri Klassis Oteli'ni Türk ve dünya turizmine açtı.1994'de Dünya golf şampiyonalarına ev sahipliği yapan Klassis Golf and Country Club'ı kurdu.1996'da İstanbul'un en büyük alışveriş merkezi olan Maxi Shopping City'i ve bir yıl sonra Tekirdağ şubesini hizmete açtı.Hamoğlu, halen Hamoğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı olarak turizm ve sanayi sektöründe hizmet vermekte olup bir dönem de BJK Yönetim Kurulunda görev almıştır.Evli ve bir çocuk babasıdır.

 

Hasan Paşa (Yedi-Sekiz Hasan Paşa) (1831–1902): 1831 yılında Çorum Gülabibey Mahallesi’nde doğmuştur. Abdülhamit zamanında Beşiktaş muhafızlığı yapmıştır.Sultan Abdülaziz zamanında Alay Bey’i oldu ve Hasan Bey adını aldı.Bir süre sonra paşalığa yükseldi.Osmanlı-Rus savaşında Kafkas cephesinde büyük yararlılıklar gösterdi.Çorum’u süsleyen saat kulesi ile depremde zarar gören Hıdırlık Camii’nin yerine yenisini yaptırmıştır.Çorum’a kendi adıyla anılan bir kütüphane kurmuştur.Sağmaca suyunun Çorum’a getirmesi projesi onun döneminde gündeme gelmiştir.

 

Bedri Karafakioğlu (1915 – 1978): Bilim adamı. İstanbul Yüksek Mühendis Mektebi'ni bitirdikten sonra Fransa'da telekomünikasyon eğitimi gördü. 1939 yılında doçent, 1948 yılında profesör oldu. Aynı yıl Kurucu Meclis üyeliğine seçildi. 1965 – 1969 yılları arasında İTÜ Rektörlüğü ve Elektrik Fakültesi Dekanlığı görevlerinde bulundu. İstanbul TV'sinin çekirdeği sayılan İTÜ televizyonunu kurdu. Silahlı bir saldırı sonucu katledildi.

 

Tevfik Kış (1934): Çorum’un Kargı İlçesine bağlı Pelitcik köyünde dünyaya geldi.1956 yılında güreşe başladı.

1959 yılı İstanbul TÜRKİYE de Greko-Romen stil 87 Kg da Balkan 2.

1959 yılı Beyrut LÜBNAN da Greko-Romen stil 87 kg Akdeniz Oyunları 1.

1960 yılı Roma Olimpiyatlarında Greko-Romen stil 87 Kg da 1.

1961 yılı Yokohama JAPONYA da Greko-Romen stil 87 Kg da Dünya 4.

1962 yılı Toledo A.B.D. de Greko-Romen stil 87 Kg da Dünya 1.

1963yılı Helsinki FİNLANDİYA da Greko-Romen stil 87 Kg da Dünya 1

1965 yılı Tampera FİNLANDİYA da Greko-Romen stil 87 Kg da Dünya 4.

1966 yılı Toledo A.B.D. de Greko-Romen stil 87 Kg da Dünya 2.

1966 yılı Essen FEDERAL ALMANYA da Greko-Romen stil 87 Kg da Avrupa 1

1967 yılı Minks S.S.C.B de Greko-Romen stil 87 Kg da Avrupa 5.

Kendine has en iyi uyguladığı güreş teknikleri. Bele girmeler, Suplex, Bel kündesi. 1968 yılında güreşi bıraktı. Milli Takım'da antrenörlük, Güreş Federasyonu'nda çeşitli yıllar yöneticilik yaptı.Kurucu üyesi olduğu Türk Güreş Vakfı’nın yöneticiliğini yapmaktadır.Evli iki çocuk babası Kış, ticaretle uğraşmakta ve Ankara’da ikamet etmektedir.

 

Koyunbaba: Asıl adı Seyit Ali’ dir.Peygamberimizin torunu Hz. Hüseyin’in 7.oğlu Ali Rıza’nın 12.oğlu olduğu rivayet edilmektedir. Horasan’da doğmuştur. Adı efsaneleşmiş bir evliyadır.Hayatı menkıbelere konu olmuştur. Evliya Çelebiye göre Hacı Bektaşi Veli’nin Halifesidir.Mezarı Osmancık ilçesinde adıyla anılan türbededir.

 

Sait Maden (1932): Ressam, yazar.Güzel Sanatlar Akademisi'ni bitirdikten sonra grafikerlik yaptı. İstanbul, Varlık,Gösteri gibi dergilerde  şiirleri ve çevirileri yayınladı. Aragon'dan çevirdiği Elsa'ya Şiirler ile çeşitli kültürlere ait eski ve yeni şiirleri  Şiir Tapınağı adlı bir antolojide topladı.

 

Kul Mustafa: 17.yy'da Çorum yöresinde doğup yaşamış bir halk şairidir. Değişik konularda şiirler yazdı.Bunlar cönklerde dağınık halde bulunmaktadır.Genç Osman adıyla anılan padişah II. Osman’ın öldürülmesi üzerine yazdığı destanlar dikkat çekicidir.Bu destanlar Çorum müsellimi Kurdoğlu Süleyman’ın önderliğinde Çorumluların Kapusuz ve başıbozuk tayfasıyla Düvenci ovasında yaptığı cengi dile getirir.

 

Aycan Önel (1933): 1933'te Çorum'da doğan Aycan Önel, atletizme 1946 yılında başladı. 1948 yılında yarıştığı 80 metre engellide Türkiye rekoru kırdı.100 metre, 200 metre, uzun atlama, gülle atma, disk atma ve pentatlonda Türkiye rekorları kıran Önel, uzun yıllar milli formayı taşıdı ve Bayan Milli Takımımızın kaptanlığını üstlendi.

 

Baltacı Mehmet Paşa (1660–1712): Adını 1711 yılında Prut savaşı ile duyurmuştur.Genç yaşta askeriyeye girmiş ve sarayda görev almayı başarmıştır.  lll.Ahmet zamanında önce vezirliğe, ardından baş vezirliğe getirildi. 1712 yılında Limni adasında sürgünde iken ölmüştür.

 

Şekip Şahadoğru (1932): Çorum’a bağlı Evci Ortakışla köyünde doğdu.Köyündeki ilkokulu bitirdikten sonra öğrenimi sürdürmedi. 1970 yılına dek köyde çiftlikle uğraştı.Bu arada saz çalmayı öğrendi.Saz eşliğinde deyişler söylemeye başladı. 1970 yılında Çorum’a gelip yerleşti.Burada şiirini geliştirecek uygun bir ortam buldu.Kimi âşıklar şölenine katıldı. İnsanın yüceliği, olgunluğu, ermişliğe ve Tanrı’ya sevgiyle ulaşabileceği düşüncesiyle,Ali ve Ehl-i beyt sevgisi şiirlerinin başlıca konusudur.Bunlar toplu bir durumdaysa da henüz yayınlanmamıştır.

 

Salim Uslu (1955): Çorum'un Alaca ilçesinde doğdu.Lise'yi bitirdikten sonra özel sektör ve kamuya ait çeşitli işyerlerinde çalıştı. 1976 yılında Hak-İş'in kuruluşu ile birlikte sendikal faaliyete başladı.Değişik işkollarında çalıştı. 1980–1995 yılları arasında Hak-İş Konfederasyonu genel eğitim sekreterliği ve Öz Gıda İş Sendikası genel sekreterliği görevlerinde bulundu. 3 Aralık 1995 tarihinden itibaren Hak İş Konfederasyonu genel başkanlığı ve Öz Gıda İş Sendikası genel başkanlığını birlikte yürüttü. Uluslararası Ekonomik İlişkiler Derneği (IIRA),AB-Türkiye Ekonomik ve Sosyal Konsey Karma İstişare Komitesi,Türkiye -Avrasya Sendikaları Dayanışma Konseyi,Avrupa Sendikalar Konfederasyonu İcra Kurulu,Ekonomik ve Sosyal Konsey üyesi bulunduğu kurumlardan bazılarıdır. "Bütün Yönleriyle 1 Mayıs" ve "Çağdaş Sendikal Anlayış" başlıklı yayımlanmış iki kitabı bulunmaktadır.

 

Mehmet Yaldız (1951): 27 Temmuz 1951'de Çorum'da doğdu.İlk ve orta eğitimini burada tamamladıktan sonra Hacettepe Üniversitesi,Sanat Tarihi bölümünden lisans ve yüksek lisans eğitimi yaparak mezun oldu.27 Nisan 1979 Tarihinde,Kültür Bakanlığı,Konya Müzeler Müdürlüğü'nde Karatay Müzesi seksiyon şefi olarak göreve başladı. İznik müzesinde asistan olarak çalıştı.Roma tiyatrosu kazısında iki dönem görev yaptı.Türkiye'de çeşitli müzelerde görev aldı. 1998'de Perge, 2000 yılında Fethiye Gemiler (Saint Nicholas) Adası ve 2001 yılında da Alanya Kalesi kazısında görev aldı. Öğretim dönemi de dâhil olmak üzere, mesleği ile ilgili bilimsel çalışmalar ve araştırmalar Yapmıştır.Yapıt,Dönemeç,Oluşum,Ankara Sanat,Yeni Halkçı,Yeni Binyıl,Kültür Bakanlığı Kültür Dergisi, Ana Britannica, Anadolu Medeniyetleri Müzesi Yıllığı gibi çeşitli dergi ve gazetelerde yazıları, makaleleri ve şiirleri yayınlanmıştır.

 

Şeyh Muhittin Yavsi (?-1516): Babası Osmanlı müderrislerinden matematikçi astronom olarak tanınan Ali Kuşçu’nun kardeşi Mustafa’dır. İskilip'te doğan Yavsi Amasya ve İstanbul’da öğrenimine devam etmiştir.Amasya valilisi Il. Beyazıt’a öğretmenlik yapmış, onun döneminde şeyh mevkiine yükselmiştir.1516 tarihinde İskilip’te vefat etmiş,Şeyh Yavsi Camii’nin bahçesine gömülmüştür.Ebüssuud Efendi’nin babası olan Şeyh Muhiddin Yavsi’nin birçok eseri vardır.

 

Soner Yalçın (1966): Aslen Çorumlu olan Soner Yalçın,1987'de "2000'e Doğru" dergisinde gazeteciliğe başladı.Ardından, 1995 yılına kadar "Aydınlık" gazetesinde çalıştı.Daha sonra "Siyah Beyaz" gazetesi, Show TV, Star TV gibi kuruluşlarda görev aldı.Bir süre "Sabah" gazetesinin yazı işleri müdürlüğünü yaptı. Yabancı gazetelerde makaleleri yayımlanan, çeşitli yerli ve yabancı belgesellere katkıda bulunan Yalçın, halen CNN Türk’te çalışmaktadır. 
ESERLERİ: Efendi,Bay Pipo,Beco,Behçet Cantürk'ün Anıları,Binbaşı Ersever'in İtirafları,Reis,Teşkilat'ın İki Silahşörü,The Özal Bir Davanın Öyküsü, Hangi Erbakan, 
Beyaz Müslümanların Büyük Sırrı Efendi 2.

 

İskilipli Atıf Hoca (1876–1926) Atif Hoca, Iskilip'in Tophane köyünde dogdu.İlk tahsilini köyde yaptı.1893'te Istanbul'a gelip medrese tahsili yaptı.1902'de icazet alarak Darü'l-fünunun ilahiyat Fafültesine girdi.1903 te fakülteyi bitirip Fatih Camii'nde Ders-i Amm olarak kürsüye çıktı.
31 Mart vakasindan sonra Sinop'a sürüldü.Oradan Sungurlu'ya gönderildi ve daha sonra yanlışlık olduğu söylenerek serbest bırakıldı.Yunanlılar İzmir'e çıktıgında ilk tepkiyi, kurdugu 'Teal-i İslam Cemiyeti' vasitasi ile yaptı.Kısa zamanda toparlanan Anadolu, isgalcileri; halkça "gavur-islam disi" olan insanları çıkarmayı basardı. Annesi Mekke-i Mükerremeden göç etmiş Ben-i Hattap aşiretinden,Arap dedenin torunlarından Nazlı hanımdır.Altı aylıkken öksüz kalan Mehmed Atıf, dedesi Hasan Kethüda efendinin himayesinde yetişmiştir. 4 Şubat 1926 yılında da idam edilmiştir.

 

Hıfzı Veldet Velidedeoğlu (1904–1992): Günümüz yazarlarından. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Trabzon Lisesi'ni bitirdi. Yüksek öğrenimim Hukuk Fakültesi'nde tamamladı.23 Nisan 1920'de açılan ilk Meclis'te sekreter olarak görev yaptı. Fransa'ya giderek doktora çalışması yaptı.İÜ Hukuk Fakültesi'nde 1975 yılma kadar derslere girdi. Ordinaryüs profesör oldu.
Cumhuriyet gazetesinde haftalık sürekli yazıları çıktı.Atatürk'ün Söylev'ini günümüz diliyle yeniden hazırladı. "Hocaların Hocası" unvanı verildi. 1992 yılında öldü.

 

Nihat Nikerel:1950 doğumlu.1966 yılından itibaren sürekli ikametgâhı İstanbul olmasına rağmen öz ve öz Çorum’lu. 1972–76 yılları arasında Paris eksenli geniş ve uzun bir dünya seyahati gerçekleştirdi. 1985 yılında hikâye yazımıyla sinemaya intisap etti. Arzun Onan,Mehmet Aslantuğ çiftiyle birlikte oynadığı “Sıcak Saatler” dizisindeki “Cehennem Cevdet" ve Kurtlar Vadisi’ndeki “Seyfo Dayı" tiplemesiyle 7’den 77’ye herkesin gönlünde taht kurdu. Çeşitli dergi ve gazetelerde yazıları çıkıyor.4 adet kitabı var.

 

Koca Mehmet Paşa (? —1439): Sultan II. Murat zamanında 12 yıla yakın başvezirlik yapmıştır.Koca Mehmet Paşa Osmancıklıdır. Babası Hızır Danişmend’dir. Doğum yılı kesin olarak bilinmemektedir.Birçok memuriyetten sonra 1415 yılında Anadolu Beylerbeyi olmuştur.II. Murat’ın padişah olması üzerine o da Bursa’ya giderek başvezir olmuştur. Kendisinin ve ailesinin çoğunun mezarı, Osmancık’ta yaptırdığı caminin bahçesindedir.

 

Abdülkadir (Kara Müftü) : Çorum’da Emir Ahmet denilen ailedendir.Öğrenimini İstanbul’da tamamlayarak, Çorum’a dönmüş 40 yıl müftülük yapmıştır.Esmerliğinden dolayı Kara Müftü diye anılmıştır.Şahsi kitaplığı, Çorum Hasan Paşa Kütüphanesindedir.

 

Nur’ul Hüda : Akşemseddin’in altıncı oğludur.Akşemseddin’in bir süre yaşadığı Evlik köyünde vefat etmiştir. Keramet ehli olarak bilinen Nur’ul Hüda adına yapılmış cami ve çeşme de aynı yerdedir.

 

Şeyhülislam Sanullah Efendi (H 960–1021): İskilipli Kazasker Cafer Efendinin oğludur.Hicri 960 yılında doğmuştur.Askeriyede işe başlamış Müderrislik yapmış, Bursa, Edirne ve İstanbul’da kadılık görevlerinde bulunmuştur.Önce Anadolu Kazaskeri daha sonra Rumeli kazaskeri olmuştur. III.Mehmet Han döneminde Şeyhülislam olmuştur.Hicri 1021 yılında vefat etmiştir.Kabri İstanbul’dadır.İlmi çalışmaları ve eserleri ile tanınmaktadır.

 

Kara Halil Efendi (1804–1880): Mecitözü’nde doğmuştur. Öğrenimini Amasya, Konya ve İstanbul’da yaparak müderris, fetva emini, Vakıflar Müfettişi olarak görev yapmıştır. 877’de Osmanlı Meclisinde senatör, daha sonra şeyhülislam olmuştur. 1880 yılında İstanbul’da vefat etmiştir.

 

Dedemoğlu (XVll. yy.): Çorum Sungurlu Araf köyünde doğdu.Halk şairidir.Eserleri Dürr-i Meknun, Yüzname’dir.

 

Aşık Gülabi (1950): Türk, halk ozanı. 1 Ocak 1950 yılında Çorum'un Sungurlu ilçesinin Çayan köyünde doğdu. Gerçek adı Gültekin olmakla birlikte 1960'lı yıllarda aldığı Gülabi mahlası nedeniyle Âşık Gülabi olarak bilinir.Âşık Gülabi, 15 yaşından sonra saz çalmaya başlamıştır.Saz bilgi ve öğrenimi çocukluk yıllarında Anadolu köylerinde yaygın olarak yerel ozanların köy köy gezip köy odalarında dinletiler verdiği döneme denk gelir.Gülabi'de Çayan köyüne gelip köy odalarında saz çalan âşıklara ilgi duymuş ve saza başlamıştır.Âşık Gülabi, halen İstanbul’da yerleşik ve tekstil ticareti ile uğraşmaktadır.

 

 

 

 



1015 kez okundu

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın